آموزش مزاج شناسی حکیم خیراندیش (جلسه دوم )
جلسه دوم:
خورده خوری و آرام خوردن یک اصل است. بادام را یک دانه یک دانه بخورید. انگور را دو دانه دو دانه بخورید. آب را جرعه جرعه بنوشید.
منطق: تحریک کامل غدد بزاقی دهان و زبان است. هر لقمهای خورده میشود یک لایه بزاق اطراف آن تشکیل میشود که اگر بین غذا آب خورده شود مانع از تشکیل این لایه میشود لذا شتاب هضم غذا طولانیتر میشود. اگر غذا را آرام بخوریم بزاق بیشتری تولید میشود و اگر آب ننوشیم ماده احاطه کننده غذا فقط بزاق خواهد بود لذا هضم غذا راحتتر و سریعتر خواهد بود. (بحث مطرح شده توسط ابوعلیسینا)
مثال اثر بزاق : اگر گندم را در دهان بجویم و روی دمل بگذاریم این دمل سرباز میکند ولی اگر گندم را ناجویده با آب خیس کنیم و روی دمل بگذاریم هیچ اتفاقی نمیافتد.
ج- تخلیه معده: حال اگر غذا بد خورده شد و موجب ایجاد مشکلات متعدد گوارشی شد، باید مسهلات (اسهالآورها) خورده شود. اگر معده پر باشد تخلیه بایستی از دهان اتفاق بیافتد (توسط استفراغ آورها) و اگر وارد روده شد تخلیه بایستی از پایین انجام شود.
بهترین استفراغآور ترکیب گلاب و نمک است. ساده و مطبوع است و بعد از مصرف، حالت بد به بیمار دست نمیدهد. (محلولی از آب گرم+ نمک+ مقداری گلاب)
اگر مصرف غذای نامناسب استمرار یابد و معده سرد شود، یبوست پدید میآید. باید با خوراک گرم و ملین یبوست را برطرف نمود. هرچه غذا گرمتر شود شتاب درمان یبوست بیشتر میشود.
مجموعه گرمیها اسهال آورند : شربت عسل، کدوی حنظل (هندوانه ابوجهل) بسیار گرم و قوی است.
استثنا : عرق نعناع گرم است ولیکن قابض است.
درمان اسهال بچه: عرق نعنا و عسل که در اینجا عسل به عنوان حمل کننده (carrier) بکار می رود.
مجموعه سردی ها یبوست زا هستند. ولی اگر احیاناً در عرف جاری از یک سردی برای دفع یبوست استفاده میشود این بخاطر سردی آن نیست بلکه از مکانیزم لینت و رطوبت آن استفاده می شود.
درمان فوری اسهال عرق نعناع و کته و ماست می باشد. (چند سردی+ یک قابض)
بهترین لینت دهنده شربت انجیز است. هم معده را گرم میکند و هم ملین است و هم غذاست. هفت دانه انجیر در آب خیسانده شود و بعد از نیم ساعت خورده شود. محکم کننده ساق است. (درمان پوکی استخوان). از این قویتر در درمان یبوست روغن بادام شیرین میباشد.
بهترین زمان جذب غذا و دارو شب است. اول شب سپس صبح. کسی که میخواهد صبحی با نشاط داشته باشد غذای گرم را در شب بخورد.
یکی از بهترین روشهای تطهیر معدی روزهگیری است.
د- روزه: روزه بگیرید تا سالم بشوید. (حدیث)
مقدمه پاکی مغز و قلب انسان، پاکی معده است. (شرط شرکت در مراسم عرفانی ویژه، ترک چند روز غذای حیوانی است.) اگر حد پرخوری خیلی زیاد باشد نیاز به روزه کامل است: فقط با آب به مدت هفت روز. هفت روز درمان است، روز هشتم بیماری است. البته میتوان از آب و نمک یا شربت عسل شبانگاه نیز استفاده کرد.
۳- تطهیر خونی:
جسم در معرض آلودگیهای ممتد محیطی بوده است، آلودگیهای ممتد معدی هم افزوده شده، خون کثیف شده است. پرخوریهای ممتد و نابجا خوریهای زیاد موجب شده است که بالانس اخلاط در خون به هم بخورد و خون آلوده شود. صفرا- بلغم- دم- سودا.
رأس تطهیر خونی حجامت است. حجامت عام یا حجامت اندام.
بازوان قدرمند تطهیر خونی فصد است. (باز کردن رگ به منظور دفع اخلاط اضافی)
با باز کردن هر رگ خاصی، اندام خاصی تطهیر میشود.
سر انگشتان هنرمند تطهیر خونی، زالو اندازی است. (هیرودو تراپی، Hirudo Tropy)
Leech: اسم آقای دکتری که ۳۰ سال قبل روی زالو کار کرده است.
هرگاه یک اندام درگیر آلودگی خون شد، هیچ چیز در سیستم درمانی مثل زالو نمیتواند آن قسمت را باز کند. مثلاً اگر سودای بدن زیاد شود، در اندام انتهایی رسوب میکند و موجب ایجاد برگر میشود. در این حالت فقط با زالو میتوان کمک کرد وگرنه انگشت بایستی قطع شود.
۴- تطهیر جنسی:
مهر ورزیدن و محبت نیاز همه انسانهاست. پس همه انسانها طفل هستند.
تأمین نیاز جنسی (تطهیر جنسی) از مصافحه شروع میشود، دست همدیگر را فشردن و سپس هم آغوشی. ثابت شده است مادرانی که فرزندان خود را بغل کرده و شیر میدهند به مراتب فرزندان سالمتری دارند.
انسانها به تناسب مزاج ، سن ، جنس ، غذای غالب و موقعیت جغرافیایی محل زیست نیاز به تخلیه جنسی متفاوتی پیدا میکنند.
اگر این نیاز تأمین نشود، رفتار جنونآمیز و غیر متعارف بروز میدهد. (چه مرد و چه زن)
پس تطهیر جنس یک غذای ضروری است. (سلامت جسم و روان)
هرگاه تطهیر جنسی میسر نبود از تطهیر معدی و خونی کمک میگیرد. یعنی مثلاً با روزه گرفتن و حجامت کردن نیاز انسان به تطهیر جنسی کاهش مییابد.
۵- تطهیر روانی: انسان دو بعدی است از جهت استعداد میل به شر (از حیوانات پایینتر) و میل به خیر (از ملائکه بالاتر).
در هر دو بعد میتوان به حد عالی برسد.
روان انسان با رفتارهای مختلفی متمایل به شر درگیر میشود. ابزار آلایش روانی در کتاب عقل و جهل از اصول کافی مطرح شده است. ۷۵ ویژگی منفی و ۷۵ ویژگی مثبت داریم. از نظر طبی میگوییم منفیها سودا زا هستند. رئیس همه منفیها، خیانت و دروغ است. بدتر از همه دروغ است. هرکس تمامی خوبیها را داشته باشد ولی دروغ گوید و خیانت کند همه خوبیها را از بین برده است. اگر کسی تمامی بدیها را داشته باشد ولی دروغ نگوید و خیانت نکند انسان بسیار خوبی است. فلسفه ارسال کل پیامبران تبیین این دو حرف است:
۱- خیانت نکنید. (امانت) ۲) دروغ نگویید. (صداقت)
حدیث: نگاه نکنید به زیاد نماز خواندنشان- به زیاد روزه گرفتنشان- به زیاد حج رفتنشان- به زیاد نماز شب خواندنشان بلکه نگاه کنید به صداقت در گفتارشان و امانت در رفتارشان (رسول اکرم (ص).
مجموع رفتارها رسوبی دارد در روان انسان. تا احساسات منفی را کنار نزدی، روان درگیر است و خوراکی و دارو اثر ندارد.
اقدام مالیصدقه- خیرات. حتی وادار کردن (اردوگاه نیکوکاری- جمعیت نیکوکاران) فرد به کار خیر. (آماده کردن محیط زیست تطهیر روانی).
رمز تشخیص انسان دارای درگیری روانی شدید این است که نتواند گریه کند. هفتهای ۵ دقیقه گریه مفید است. خنده قاه قاه مستمر گرم اول و سرد آخر است: شادی بخش فوری ولی غمزای ممتد.
گریه سرد اول و گرم آخر است. شعر موافق روان رو زمزمه کنید. مطلبی رو بنویسید و پاره کنید. آواز بخوانید. حرف زدن. بعضی بیماران فقط نیاز به حرف زدن دارند و پزشکها باید فقط بشنوند. حضرت علی (ع) در چاه صحبت میکرد. (تخلیه روان)- خدا به پیامبر فرمود تو گوشی.
اگر روان بیش از حد درگیر شده باشد باید تمام سلولها تخلیه روانی شوند: حرکات موزون و رقص ورزش باستانی همراه با ذکر گفتن- حرکات موزون دراویش به نام سماء- رقصهای متنوع و… .
گریه جهتدار:
۱- اشک از شدت ضعف: شیون و زاریبطور کلی انسان را ضعیف میکند گرچه برای بعضی افراد خواب است.
۲- اشک شیعیان: اشک قوت بخش
۳- اشک خضر ع: قوت بخش جسم و روان- مردان گریان شب، شیران روزند.
اوج تطهیر روانی گریه جهتدار است.
بنابراین هنگام مواجه با یک بیمار ابتدا باید تصمیم بگیریم که کدام بعد از تطهیر را باید انجام دهیم و بیمار در کدامیک از این ۵ بعد درگیری بیشتری دارد.